Manifestomuz
Avrupa Birliği müktesebatıyla 2003 yılından beridir iş sağlığı ve güvenliği alanında ciddi adımlar atılmıştır. Yasal süreçlerde Danıştay’ın iptal ettiği yönetmelikler kanun maddeleri ile uygulamalarda değişiklikler oldu. 4857 sayılı iş kanunu ve 6331 iş sağlığı ve güvenliği kanunu ile güncel kanunlarımız ile gelişme göstermiştir.
Ancak iş kazaları ve meslek hastalıklarıyla mücadelede istenen kazasızlık ve iş konforu ortamı oluşturulamamıştır. 2012 tarihinde yayımlanan 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun üzerinden geçen on yıla baktığımızda yasa ve yönetmeliklerle iş kazalarını engellemekte yeterli olmadığı görülmektedir. Toplumunun her kesiminde iş sağlığı ve güvenliği kültürünün yaygınlaştırılması ana hedef olmalıdır. İşverenlerin eğitilmesi, çalışanların eğitilmesi, özellikle uzman ve hekimlerin eğitilmesinin büyük önem arz ettiği görülmektedir.
2012’den itibaren uzman ve işyeri hekimi yetiştiren eğitim kurumları ekonomik ve süreklilik açısından sıkıntılı süreçlerden geçmektedir. Sayısı 350’yi bulan eğitim kurumu sayısı oldukça azalarak 2022 yılı itibariyle üniversiteler dahil 76 eğitim kurumu olarak devam etmektedir. Eğitim kalitesi istenen seviyelere gelememiştir. Eğitim kurumlarının eğitim alanlarının genişletilerek günümüz eğitim teknolojilerinden faydalanılarak, saha ile sektörlerin ihtiyacı ve beklentilerini karşılamak adına, yetişkin eğitime uygun uygulamalı ve ileri iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerini vereceği yasal düzenlemeler ivedilikle yapılmalıdır. Bakanlığın eğitim kurumları olarak iş sağlığı ve güvenliği uygulamalarını en iyi sertifikalandıracak kurumlar doğal olarak BAKANLIKÇA YETKİLENDİRİLMİŞ EĞİTİM KURUMLARIDIR.
İvedilikle alınması gereken düzenlemeler;
1. 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun kamuda 1 Temmuz 2014 tarihinden itibaren yürürlüğe gireceği düzenlenmiştir. Ancak 1 Temmuz 2014 yılında yürürlüğe girecek hükümler önce 6495 sayılı yasa ile 1 Temmuz 2016’ya ertelenmiştir. Ardından 6745 sayılı yasa ile 1 Temmuz 2017 tarihine ertelenen hükümlerin yürürlüğe giriş tarihi, 7033 sayılı yasa ile üç yıl sonrasına, 1 Temmuz 2020 tarihine ertelenmiştir. Ardından ise 31 Aralık 2023 tarihine ertelendi. Sıfır iş kazası hedefinin söylemde kalmaması için fiilen de adımlar atılması gerekmektedir. Bu sebeple kamunun örnek olabilmesi adına artık yasa 6. kez ertelenmemelidir.
2. Az tehlikeli 50 kişinin altında işyerlerinin işveren ve işveren vekillerinin eğitimleri ortak müfredat ve denetlenebilir bir şekilde bakanlığın akredite ettiği eğitimciler ve eğitim kurumları tarafından verilmelidir,
3. Çalışan ve çalışan temsilcilerin eğitimleri sertifikalı olarak yapılarak İSGKATİP sistemine gireceğinden iş değişikliklerinde ve periyodik eğitimlerde mükerrer eğitim alınma ihtiyacı ortadan kalkacağı ve fiili olarak yapılmasını sağlamış olacaktır. Verilen eğitimlerin faturalandırılarak vergi kaybının önüne geçilmiş olacaktır,
4. Uzman ve hekimlerin yetkilendirme kapsamı eğitimlerinin yanında ileri iş sağlığı ve güvenliği kapsamında bireysel gelişimlerini sağlayacak (yüksekte çalışma, eğitimcilerin eğitimi, kapalı alanlarda çalışma, toplantı yönetimi, stresle mücadele, zaman yönetimi, yönetim sistemleri eğitimi), uzmanlık eğitimi konularını ayrı ayrı sertifikalandırılarak çalışma alanı iyileştirme çalışmaları yapılmalıdır,
5. İş Sağlığı ve Güvenliği için zorunlu olarak görevlendirilen uzman ve uzman eğitimleri için KDV oranı %18 den %8’e indirilmesi için gerekli düzenlemelerin yapılması eğitim kurumların ve Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimlerinin desteklenmesi açısından önemli bir adım olacaktır.
6. İş Sağlığı ve Güvenliği alanında iş konforunu oluşturmak ancak bakanlığın öncülüğünde bakanlığın akredite ettiği kurumlardan beklenmelidir. Çalışma alanında iyileştirmeleri bu alanda faaliyet gösteren kurumları desteklemekle olacaktır.
7. İş Sağlığı ve Güvenliği eğitim ve hizmetlerinin mevcut yönetmelikle sürdürülemeyebileceği görülmektedir. Tüm paydaşlarla ve sivil toplum örgütleriyle birlikte yönetmelik acilen günümüz şartları ve ihtiyaçlarına uygun şekilde yeniden düzenlenmelidir.
8. Yönetmelik düzenlemesi yapılmasının ardından sıfır iş kazası hedefinin sağlanması adına denetimlerin sık periyotlarla yapılması gerekmektedir.